#24 Sức mạnh của sự nỗ lực và góc nhìn về đam mê
05 bài học đáng chia sẻ trong tháng 05
Chào bạn,
Tuần trước mình lại không gửi thư rồi.
Lí do là mình nhận ra thứ 7 tuần này vẫn là tuần cuối của tháng 5, nghĩa là tháng này mình cần gửi 5 bức thư tất cả. Nhưng mình lại chỉ chuẩn bị 4 ý tưởng viết cho tháng này thôi, thành ra tuần trước mình không kịp nghĩ ra nên viết gì, thời gian trôi là hết tuần luôn.
Kể lể vậy thì mình vẫn phải quay lại với hành trình viết chủ động này. Dù thời gian ngặt nghèo như nào, ý tưởng ra sao, chủ đề có khó viết thế nào thì mình vẫn phải cố gắng và vượt qua thôi, đã quyết đi liên tục rồi mà.
Trở về chủ đề quen thuộc mỗi cuối tháng, tháng này mình tự nhận là mình dành thời gian đọc và cảm nhận ít hơn các tháng trước. Rõ ràng là khi số lượng note restack của mình ít hơn hẳn và sách tháng này đang đọc cũng chưa xong nữa.
Nhưng mình vẫn chọn ra được một số điều đáng để chia sẻ lại với bạn trong tháng này nè. Mong sẽ có ích với bạn như mình cũng thấy nhé.
Tháng này công việc của mình có nhiều buổi họp team để review và brainstorm chung. Trong một buổi họp, có một câu chuyện mọi người chia sẻ với nhau bình thường thôi nhưng mình thấy nó rất ý nghĩa.
Đó là vào một cuộc sống làm gì cũng tiện, cũng nhanh, chỉ cần gõ vài câu với AI là có câu trả lời để giải quyết vấn đề luôn, thì lúc này, sự nỗ lực (effort) của từng người được đánh giá rất cao.
Và để người ngoài nhìn thấy nỗ lực đó ở một output (kết quả trả về) rất dễ:
Nhìn một chiếc logo, dễ dàng nhìn ra đây là logo do AI generate hay là công sức của một designer mất nhiều đêm để tạo ra.
Nhìn một bản kế hoạch, AI có thể xuất ra một file phân tích và đưa định hướng rõ ràng nhưng AI không thể thay thế những insights riêng mà chỉ con người mới quan sát, cảm nhận, đúc kết từ nhiều năm kinh nghiệm sống và làm việc.
Tiếp nối sự nỗ lực trong công việc, mình tin rằng việc thể hiện được ownership cũng là 01 trong những cách thức khiến nỗ lực của bạn được công nhận.
Để làm rõ hơn, mình muốn chia sẻ một bài viết của chị Wes Kao (blogger chuyên các bài về năng suất công việc):
Chị đã phân biệt giữa "insight", "suggestion" và "assertion" rất thực tế và chi tiết, khẳng định các khía cạnh tạo nên một người năng suất cao (high-performer):
Một trong các quản lý cấp cao, sếp của sếp tôi, là cô Susie Park, một người rất giỏi. Mỗi lần tôi gõ cửa mang mood board tới cho cô xem, cô đều hỏi:
“Rồi sao? Mình nên làm gì với cái này? Em đang đề xuất gì? Hành động cụ thể là gì?”
Và thường thì tôi… không biết trả lời sao. Tôi thấy bực vì tưởng mình đã làm xong phần việc rồi, nhưng lần nào cũng bị hỏi: “Rồi chúng ta phải làm gì với thông tin này?”
Phải nhiều năm sau tôi mới hiểu ra: Cô Susie đang cố giúp mình thấy rằng chỉ có insight thôi thì chưa đủ.
Insight là điểm bắt đầu. Nó cho thấy bạn có sự tò mò, quan sát, để ý tới những gì đang diễn ra xung quanh, nhận ra những thay đổi dù là nhỏ nhất.
Nhưng bước tiếp theo mới là cái tạo ra sự khác biệt.
Việc dũng cảm và hiếm gặp hơn là dám đưa ra một khẳng định (assertion) - một lập luận, một quan điểm rõ ràng đi kèm hành động cụ thể.
Assertion ở đây tạo thành từ 3 phần và trong đó nổi bật là Ownership. Bạn cần chịu trách nhiệm với quan điểm của mình, tin rằng hành động đó tạo nên kết quả và sẵn sàng chấp nhận rủi ro.
Vẫn liên quan đến chuyên môn công việc tháng này, trong lúc tìm kiếm ý tưởng cho brand đang làm, mình va phải bạn Gabe Chia trên Linkedin với chuỗi nội dung về Brand Story với nhiều góc nhìn thú vị:
Chúng ta (Marketer) bàn nhiều về chiến lược, các cách thức khả thi để tiếp cận khách hàng. Nhưng chúng ta hay quên một khía cạnh khác là "phần người" của brand, là sợi dây kết nối thẳng đến cảm xúc, suy nghĩ của khách hàng, ảnh hưởng đến quyết định mua hàng và gắn bó sau này của họ.
Mỗi brand đều có câu chuyện của riêng mình, chỉ là chúng ta chưa biết cách khai thác, tìm ra điểm chạm để tạo nên sợi dây kết nối với đối tượng mục tiêu, khách hàng của chúng ta.
Đưa nội dung kể chuyện (storytelling content) lồng ghép với Brand story sẽ hình thành cảm xúc, tạo nên sự tin tưởng và chân thực cho brand với người xem.
Team mình gần đây có một bé đồng nghiệp mới, em đầy năng lượng và tràn trề ý tưởng để đóng góp cho sự phát triển chung. Em cũng thể hiện mình là người hướng tới sự hoàn hảo, mong muốn mọi thứ phải thật gọn gàng và rõ ràng. Tự nhiên quan sát em, mình lại thấy mình của nhiều năm trước.
Sếp mình cũng chia sẻ góc nhìn về em rằng, chị trân trọng tinh thần đó nhưng cũng nhắc đến một điều mà mình cũng nhận ra sau các chuyện đã qua, đó là: Mọi thứ không bao giờ hoàn hảo và màu hồng như mình mong muốn cả.
Nên là cứ làm thôi, hoàn hảo hay không thì cũng là một kết quả nào đó mình đã tạo nên và có thể tích lũy cho hành trình tương lai.
Thật lạ kì là gần đây, khi mình nhận thức một câu chuyện nào đó thì lại xuất hiện bài đọc dài giúp mình hiểu sâu hơn về khía cạnh đó.
Và mình tìm được bài viết cực chất lượng của Maalvika cũng nói đến thực tế khác xa của cái gọi là "đam mê" mà mọi người hay ca ngợi với sự thật trần trụi về công việc trong thực tế:
Chúng ta không thể cứ tin mãi vào một suy nghĩ sai lầm rằng mọi thứ ý nghĩa trong đời - kể cả các mối quan hệ làm cuộc sống đáng sống hơn - thì phải diễn ra một cách nhẹ nhàng, không tốn công sức.
Kể cả khi tìm được đam mê, công việc vẫn không tự dưng biến mất đâu.
Chỉ hy vọng nó sẽ trở nên dễ chịu hơn một chút thôi.
Chúng ta thường gán từ "công việc" với một nghĩa tiêu cực như ‘‘sự chịu đựng’’, trong khi thực tế nên mang nghĩa là "xây dựng".
Chăm sóc một khu vườn thì mệt, nhưng bạn sẽ được ăn cà chua do chính tay mình trồng. Nuôi con cực vô cùng, nhưng bạn sẽ được chứng kiến tụi nhỏ lớn lên và trở thành chính mình.
Làm ra điều gì đó có ý nghĩa sẽ khiến bạn kiệt sức, nhưng rồi bạn sẽ có thể tự hào chỉ vào nó và nói, "Tôi đã tạo ra cái này đó."
Tổng kết
Lúc đầu khi đề xuất ý tưởng viết này, mình đã mong muốn mỗi tháng phải tổng kết đủ 10 điều đáng chia sẻ. Vậy mà trừ tháng đầu tiên thì tháng trước và tháng này mình đều không đủ được 10 điều, mà còn giảm dần luôn.
Nhưng dù vậy, mình vẫn thấy trân trọng các bức thư cuối tháng này, giống như bản thân được nhìn lại hành trình tiếp nhận điều mới trong một tháng và không tháng nào giống tháng nào cả.
Dù bức thư này có phù hợp với bạn hay không, vẫn cảm ơn bạn đã mở và đọc đến đây.
Ly Bui