#2 Sáu thói quen và tư duy đã thay đổi mình trong năm 2024 (P1)
Mình nhìn lại bản thân và làm báo cáo tổng kết cuối năm
Chào bạn,
Đây là bức thư thứ 2 gửi tới bạn trong hành trình học viết cùng mình. Tuần qua của bạn thế nào?
Dành cho bạn mới biết đến mình qua bức thư này thì mình là Ly Bui - đang học viết trên Substack. Mình gửi các bức thư dài định kì hàng tuần để cập nhật tới bạn những kiến thức, trải nghiệm, tư duy về digital marketing, tự học và phát triển bản thân mà mình đúc rút và thực hành hàng ngày. Bạn có thể nắm kĩ hơn tại đây nhé.Thoáng một cái đã chuẩn bị hết năm 2024 rồi. Bình thường vào những ngày cuối năm thế này, công việc của mình sẽ xoay quanh hai thứ đó là Báo cáo cuối năm và Lên kế hoạch năm mới.
Không chỉ tập trung vào việc tổng kết năm cũ và lên định hướng năm mới cho công ty mà chính mình cũng phải tự chủ động đánh giá và đối chiếu bản thân trong 01 năm qua. Từ đó, mình sẽ tiếp tục lên kế hoạch chi tiết cho năm mới để bản thân có sự cải thiện và phát triển hơn.
Chính vì vậy, bức thư tuần này mình muốn tập trung vào nhiệm vụ đầu tiên đó là Báo cáo tổng kết về chính bản thân mình trong năm vừa qua. Tuy nhiên, sau khi bắt tay vào viết được một nửa thì mình nhận ra đưa tất cả vào một bức thư thì quá dài nên riêng chủ đề này mình sẽ chia thành hai bức thư nhỏ gửi bạn vào tuần này và tuần sau.
Còn nhiệm vụ thứ 02 - Lên kế hoạch cá nhân cho cả năm - mình sẽ chia sẻ chi tiết các bước mình làm trong một bức thư khác, cũng vào tháng này thôi.
Nhắn nhủ trước nè: Tất cả những điều mình viết dưới đây là do chính mình đúc rút ra được sau khi tự trải nghiệm, điều chỉnh và thực hành liên tục theo kế hoạch cá nhân từ năm ngoái. Có thể có ý đúng với bạn nhưng lại chưa hợp lí ở chỗ khác, nên hãy cứ đọc để tham khảo theo góc nhìn và trải nghiệm cá nhân thôi nhé.
Tóm gọn lại, lần này mình sẽ viết về:
Những tư duy và thói quen đã thay đổi mình trong năm nay
Đọc - nghe - viết chủ động (bức thứ tuần này)
Tư duy phát triển và tư duy cố định (bức thứ tuần này)
Nắm vững từ cốt lõi căn bản (bức thứ tuần này)
Điều mình rút ra sau khi tổng kết về bản thân trong 01 năm
06 tư duy và thói quen đã thay đổi mình trong năm 2024
1. Đọc - nghe - viết chủ động
Nếu như ở bức thư đầu tiên mình đã kể về chuyện học viết chủ động thì còn hai thói quen mới mình cũng tập thành công trong năm nay đó là đọc và nghe chủ động, cụ thể hơn là đọc sách và nghe podcast dài.
Tương tự với chuyện viết văn, trừ các trường hợp “bị bắt” phải làm thì việc kiên nhẫn đọc hết một quyển sách dày cộp hoặc dành 1-2h để nghe một cuộc nói chuyện dài với mình của vài năm trước là một điều rất kì lạ.
Cuộc sống lúc đó của mình xoay quanh việc nghe giảng ở trường, đi làm liên tục và về nhà nghỉ ngơi. Mình bị cuốn vào một dòng suối chảy xiết rồi cứ hành động thoăn thoắt như con thoi không điểm dừng.
Khi chuyển tới sống ở Đà Nẵng, dòng chảy trong mình được chậm lại. Mình có thêm khoảng thời gian để thực hành những thói quen mới, trong đó có việc đọc sách và nghe podcast.
Lúc đầu chỉ là muốn có thêm kiến thức, thông tin để phục vụ chuyên môn công việc, sau đó mình bắt đầu mở rộng chủ đề sang các khía cạnh khác như tâm lý, hành vi con người, lịch sử - xã hội, kỹ năng sống…
Lúc đầu cũng rất khó để đọc hết một quyển sách dài nhưng mình tự nói với bản thân rằng không bắt buộc phải đọc nhanh, quan trọng là đọc hiểu những điều tác giả muốn truyền tải. Thế là mình chia nhỏ thời gian đọc sách, dành ít nhất 15 phút nghỉ ngơi hàng ngày và dần dần đọc xong lúc nào không hay.
Đến hiện tại, mình còn thấy yêu thích việc đọc sách, mong ngóng sách được ship đến nhanh thật nhanh. Vì mình muốn tận hưởng khoảng thời gian riêng được chìm đắm trong những trang sách trong khi trí óc thu nạp một thế giới mới.
Còn về việc nghe podcast thì mình tận dụng các khoảng thời gian “chết”. Với mình đó là lúc làm việc nhà như rửa bát, phơi quần áo hay tắm rửa, chăm sóc cá nhân. Khi đó, đầu óc mình được giải phóng khỏi những thứ làm mất tập trung xung quanh như điện thoại, laptop và mình cứ cuốn vào các câu chuyện được chia sẻ trong podcast thôi.
Năm nay, việc đọc - nghe - viết chủ động biến thành thói quen là một trong những mục tiêu mình đã hoàn thành. Và năm sau mình sẽ tiếp tục duy trì thói quen này nhưng tiến hành sàng lọc, hệ thống kĩ càng hơn.
2. Tư duy phát triển và tư duy cố định
Vào một buổi họp với cả team ở công ty, sếp (cũ) của mình đã giới thiệu hai loại tư duy thường thấy đó là:
Growth mindset (tư duy phát triển): luôn tin rằng khả năng và trí thông minh có thể được phát triển theo thời gian thông qua nỗ lực, học tập và sự kiên trì.
Fixed mindset (tư duy cố định): coi khả năng và trí thông minh là những yếu tố không đổi, tin rằng mình được sinh ra với một lượng tài năng nhất định và thế là hết, không có gì thay đổi được.
Khi biết đến các khái niệm này, trong đầu mình lúc đó chỉ có suy nghĩ: “Mình không muốn trở thành fixed mindset”. Nhưng chuyển đổi tư duy như thế nào hay làm thế nào để có tư duy phát triển?
Và cách của mình trong năm nay đó là HỌC. Mình học tất cả mọi thứ có thể, tất nhiên là vẫn phải theo một lộ trình phù hợp.
Ưu tiên của mình đó là các kiến thức, kĩ năng về chuyên môn Digital Marketing đang theo đuổi, vậy nên mình chủ động đi tìm các nguồn học chất lượng từ các nền tảng, công cụ uy tín như Meta, Shopify, Google, Hubspot... Sau đó mình tìm đọc các nguồn sách, báo, tài liệu được đề xuất từ cộng đồng, người quen và tự hệ thống, tổng hợp kiến thức qua việc áp dụng trực tiếp vào công việc đang làm.
Bây giờ, mình không còn thấy chán chường hay phí thời gian vào việc tự học kiến thức mới. Học xong một kĩ năng, mình lại thấy phấn khích với việc tìm nguồn học các kĩ năng khác. Riêng trong công việc, nhờ được bổ sung nguồn kiến thức mới chuẩn chỉnh hơn mà kết quả nhiều mảng công việc của mình đã tiến bộ hơn hẳn năm trước.
Từ đó, mình cảm thấy tự tin hơn trước các thử thách mới trong công việc và dù có trường hợp đạt kết quả không như kì vọng, mình cũng tích cực tìm ra vấn đề để cải thiện hơn, chứ không còn thất vọng dẫn đến ảnh hưởng tâm lý như mình của 2-3 năm trước nữa.
Một điều tiếc nuối duy nhất của mình trong năm nay đó là chưa có ngân sách đủ lớn để đầu tư thêm vào nguồn học.
3. Nắm vững từ cốt lõi căn bản
Vẫn là tư duy được giới thiệu từ người sếp cũ của mình (em biết ơn anh chị nhiều lắm). Đó là khi văn phòng mình tổ chức các buổi chia sẻ chung để “bổ não” vào đầu tuần, chủ đề đợt này là từng cá nhân nói về kiến thức chuyên môn của mình như một chuyên gia thực sự.
Để chuẩn bị cho các buổi chia sẻ này, từng thành viên phải tự tổng hợp, hệ thống lại kiến thức, kinh nghiệm trong công việc mình đang làm để làm sao chia sẻ một cách dễ hiểu, rõ ràng nhất cho các thành viên khác.
Khi gửi lộ trình chia sẻ theo các buổi cho sếp, mình đã nhận được feedback thẳng thắn rằng:
Chỉ vài mẩu tin nhắn ngắn gọn vậy thôi mà giống như một hồi chuông đã thức tỉnh mình vậy.
Digital Marketing là một mảng vô cùng rộng lớn, gần như bao trọn tất cả kĩ năng cơ bản của một Marketer như data analysis, content creator, social media management, website, SEO, paid ads… Khi chọn bước vào ngành này, bạn phải chấp nhận việc ngụp lặn trong một bể kiến thức thông tin, đặc biệt là luôn cập nhật và thay đổi hàng ngày.
Với vị trí là Digital Marketing Executive tại công ty, mình đã từng khá tự tin về các kinh nghiệm đã có được sau 03 năm làm việc tại Agency. Nhưng càng làm sâu mình càng nhận ra rằng bản thân giống như một cái cây nhỏ thiếu gốc rễ, dù cố gắng vươn lên thì cũng dễ nghiêng ngả bởi gió lớn.
Thế là mình nhanh chóng chỉnh sửa và tự tạo một lộ trình rèn luyện kiến thức đi từ gốc rễ, từ những điều căn bản đơn giản nhất của từng mảng chuyên môn. Rồi mình dựa vào đó để thu thập, tìm nguồn học củng cố lại kết hợp với tư duy phát triển đang rèn luyện.
Bây giờ, khi bắt đầu học bất kì kiến thức mới nào, mình không còn chỉ tập trung tìm giải pháp hay các cách làm ra kết quả nhanh như tips, tricks, best hacks mà dành thời gian để học từ định nghĩa, các thuật ngữ cơ bản...
Tạm dừng ở đây
Như đã viết bên trên, mình thấy chia sẻ 03 điều tiếp sẽ khiến bức thư này dài gấp đôi bình thường nên mình xin phép dành lại cho bức thư thứ 03.
Mong rằng sau khi đọc và hiểu được quá trình học - biết - thực hành - thay đổi của mình theo các thói quen và tư duy trên sẽ phần nào giúp bạn có nhiều góc nhìn mới về phát triển bản thân, bớt cảm thấy lạc lõng giữa hành trình cuộc đời này.
Tiếp tục ủng hộ mình bằng cách subscribe chờ đợi các bức thư tiếp theo hoặc like/comment ở dưới nhé.
Cảm ơn bạn đã đọc hết.
Ly Bui
Hình ảnh thumbnail của ox @Pexels
Đọc/nghe thêm về Tư duy cố định & phát triển:
Growth mindset vs. fixed mindset của Addy Osmani
The Growth Mindset | Carol Dweck | Talks at Google
"Bản thân giống như một cái cây nhỏ thiếu gốc rễ, dù cố gắng vươn lên thì cũng dễ nghiêng ngả bởi gió lớn"
Tự nhiên đọc tới khúc này thấy giống mình quá, luôn tìm các trick tips, cách nhanh nhất để kịp theo những thứ mới, trends, mà quên mất là mình đã quá lơ là với những cái nền tảng. Để rồi khi gặp một biến cố thì mới thấy nó gian nan như thế nào. Hy vọng sắp tới được chị chia sẻ thêm nhiều về hành trình của chị.